Eski Eserler

Adliye Vekâleti İhsâiyât ve Müdevvenât-ı Kanuniye Müdüriyeti tarafından ilk defa Mayıs 1873 tarihinde haftalık olarak yayımlanmaya başlanmıştır.

29 Cemâziye-lâhir 1319 (13 Ekim 1901) tarihine kadar devam eden bu dönemi ikiye ayırmak gerekir.

Kuruluşundan 12 Receb 1296'ya (2 Temmuz 1879) kadar pazartesi günleri on altı sayfa, bu tarihten itibaren tekrar 1. sayıdan başlayarak sekiz sayfa halinde salı günleri çıkanlmıştır.

Dergi 30 Zilkade 1301[52] tarihli 266. sayısından itibaren tekrar on altı sayfaya çıkmıştır.

Bu yeni numaralama ile Cerîde-i Mehâkim, 22 Cemâziyelâhir 1319 tarihine kadar 1154 sayı yayımlanmıştır.

Adliye Nezâreti bir sonraki sayıdan itibaren dergiyi Cerîde-i Mehâkim-i Adliyye adıyla neşretmiştir.

Bu üçüncü dönemde dergi çarşamba ve cumartesi günleri olmak üzere haftada iki defa ve dört sayfa olarak çıkmaya başlamıştır.

İstanbul'da, Matbaa-i Amire ve Yeni Gün matbaalarında basılmıştır.

Cerîde-i Mehâkim-i Adlîyye'nin bugün bulunabilen son sayısı; 4 Receb 1326 tarihli 698. sayısıdır.

Muhtemelen bu tarihte yayın hayatı sona eren derginin yerini Cerîde-i Adliyye almıştır.

Kanunların maksat ve hükümlerini, ayrıntılarla ilgili meseleleri açıklığa kavuşturmak, hükümlerin uygulanışını göstermek, bunlarla ilgili açıklayıcı bilgiler vermek amacını taşımaktadır.

Temyiz Mahkemesi İlâmlarını, Adliye Nezâreti'nin genel yazışmalarını, tebliğ ve tamimlerini, bazı kanunî mütalaaları yayımlamak amacıyla çıkarılan Ce-ride-i Mehâkim, özellikle Tanzimat sonrasında yeni kurulan nizamiye mahkemeleri hâkimlerine yardımcı olmayı hedef almış ve bunda da başarılı olmuştur.

Cerîde-i Mehâkim adıyla çıkarıldığı dönemlerde dergi “resmî”; ve “gayri resmî” kısım olarak iki bölüme ayrılmış, gayri resmî bölümde ilmî yazılara da yer verilmişken Cerîde-i Mehâkim-i Adliyye'de ise bu bölüm kaldırılarak sadece resmî kısım muhafaza edilmiştir.

Tam bir takımı kütüphanelerde pek bulunmayan Cerîde-i Mehâkim'in 1154 sayılık ikinci döneminin ilk 435 sayısında yer alan yazıların fihristi Abdurrahman Hakkı tarafından Rehber-i Kavanîn Lahikası adıyla yayımlanmıştır.